مصالح نوین در ساخت ونگهداری بتن
خلاصه مقاله:
مقاوم سازی سازه های بتن مسلح با استفاده از مصالح FRP در مقایسه با سایر روش های مقاوم سازی به دلیل حصول مقاومت بالاتر در ازای زحمت کمتر و همچنین بدون تغییر باقی ماندن ابعاد و شکل سازه پس ازمقاوم سازی به عنوان روشی متداول در سرتاسر جهان پذیرفته شده است . تحقیقات انجام شده نشان می دهند که استفاده از این مصالح به شیوه تسلیح با اتصال ...
تحقیق نگهداری بتن
مصالح نوین در ساخت ونگهداری بتن
خلاصه مقاله:
مقاوم سازی سازه های بتن مسلح با استفاده از مصالح FRP در
مقایسه با سایر روش های مقاوم سازی به دلیل حصول مقاومت بالاتر در ازای
زحمت کمتر و همچنین بدون تغییر باقی ماندن ابعاد و شکل سازه پس ازمقاوم
سازی به عنوان روشی متداول در سرتاسر جهان پذیرفته شده است . تحقیقات انجام
شده نشان می دهند که استفاده از این مصالح به شیوه تسلیح با اتصال خارجی
(EBR) یعنی چسباندن ورقه های FRP بر سطوح خارجی سازه ها، به علت جدا شدگی
پیش از موعد، امکان استفاده از تمامی مقاومت کششی FRP را فراهم نمی کند.
برای غلبه بر این ضعف تلاش های گوناگونی صورت گرفته که یکی از کارآمدترین
انها استفاده از مصالح FRP به روش نصب در نزدیک سطح (NSM) می باشد که بر
اساس ایده ی کار گذاشتن مصالح مقاوم کننده در شیارهای تعبیه شده در سطح
سازه ها شکل گرفته است.
در این تحقیق سعی می شود تا با معرفی کامل روش
NSM به عنوان روشی کارامد در مقاوم سازی سازه های بتنی بامصالح FRP مزیت
های این روش در مقایسه با روش EBR نشان داده شده و تحقیقات انجام شده بر
کاربرد این روش در زمینه های مختلف مقاوم سازی مورد اشاره قرار گیرند.
بسیاری از سازههای بتن آرمة موجود در دنیا در اثر تماس با سولفاتها، کلریدها و سایر عوامل خورنده، دچار آسیبهای اساسی شدهاند. این مساله هزینههای زیادی را برای تعمیر، بازسازی و یا تعویض سازههای آسیب دیده در سراسر دنیا موجب شده است. این مساله و عواقب آن گاهی نه تنها به عنوان یک مسالة مهندسی، بلکه به عنوان یک مسالة اجتماعی جدی تلقی شده است . تعمیر و جایگزینی سازههای بتنی آسیبدیده میلیونها دلار خسارت در دنیا به دنبال داشته است. در امریکا، بیش از 40 درصد پلها در شاهراهها نیاز به تعویض و یا بازسازی دارند . هزینة بازسازی و یا تعمیر سازههای پارکینگ در کانادا، 4 تا 6 میلیارد دلار کانادا تخمین زده شده است . هزینة تعمیر پلهای شاهراهها در امریکا در حدود 50 میلیارد دلار برآورد شده است؛ در حالیکه برای بازسازی کلیة سازههای بتن آرمة آسیبدیده در امریکا در اثر مسالة خوردگی میلگردها، پیشبینی شده که به بودجة نجومی 1 تا 3 تریلیون دلار نیاز است! در مناطق مختلف ایران نیز اثرات مخرب کلریدها و سولفاتهای مهاجم در محیط های دریایی و ساحلی بر پایههای پل، آبگیرها، سدها و کانالهای بتن آرمه که باعث ایجاد خوردگی فولاد بتن میشود سبب اعمال هزینه های سنگین جهت مرمت ویا بازسازی ابنیه ها خواهد بود.
حال اگر بخواهیم تمامی این ابنیه ها را از نو بسازیم متحمل هزینه های گزافی خواهیم گشت فلذا با اعمال تمهیداتی جهت مرمت و ترمیم سازه ها می توان هزینه ها را پایین آورد.
تکنیکهایی چند، جهت جلوگیری از خوردگی قطعات فولادی الحاقی به سازه و
نیز فولاد در بتن مسلح توسعه داده شده و مورد استفاده قرار گرفته است که از بین آنها میتوان به:
پوشش اپوکسی بر قطعات فولادی ومیلگردها، تزریق پلیمر به سطوح بتنی و حفاظت
کاتدیک میلگردها اشاره نمود. با این وجود هر یک از این تکنیکها فقط تا حدودی
موفق بوده است محققان امروزه به جانشین کردن قطعات فولادی و میلگردهای
فولای با مصالح جدید مقاوم در مقابل خوردگی، معطوف گردیده اند.
مواد کامپوزیتی (Fiber Reinforced Polymers/Plastics) FRP موادی بسیار مقاوم در مقابل محیطهای خورنده همچون محیطهای نمکی و قلیایی هستند به همین دلیل امروزه کامپوزیتهای FRP، موضوع تحقیقات توسعهای وسیعی به عنوان جانشین قطعات و میلگردهای فولادی و کابلهای پیشتنیدگی شدهاند. چنین تحقیقاتی به خصوص برای سازههای در مجاورت آب و بالاخص در محیطهای دریایی و ساحلی، به شدت مورد توجه قرار گرفتهاند.
آشنائی با FRP:
FRP (Fiber Reinforcement polymer ) نوعی ماده کامپوزیت
متشکل از دو بخش فیبریا الیاف تقویتی است که به وسیله یک ماتریس رزین
از جنس پلیمر احاطه شده است. که به دو شکل ورق های FRP و میلگردهای
FRP وجود دارد.
نقش اصلی ماتریس عبارت است از :
1-انتقال برش از فیبر تقویتی به ماده مجاور
2- محافظت از فیبر در شرایط محیطی
3- جلوگیری از خسارات مکانیکی وارد بر الیاف
4- کنترل کمانش موضعی الیاف تحت فشار
به طور کلیFRP ها بر اساس فیبر تشکیل دهنده ی آنها به چند دسته زیر
تقسیم می شوند:
1- CFRP با الیافی از جنس کربن
2-GFRP با الیافی از جنس شیشه
3- AFRP با الیافی از جنس آرامید
مزایای استفاده از FRP :
1 - وزن کم (چگالی آن در حدود 20% فولاد است .)
2 -مقاومت در برابر خورندگی
3 -نفوذناپذیری مغناطیسی
4 -امکان تقویت به صورت خارجی
5-حمل و نقل آسان وسرعت اجرای بالا بدلیل وزن کم
مواد FRP از دو جزء اساسی تشکیل میشوند؛ فایبر (الیاف) و رزین (مادة چسباننده). فایبرها که اصولاً الاستیک، ترد و بسیار مقاوم هستند، جزء اصلی باربر در مادة FRP محسوب میشوند. بسته به نوع فایبر، قطر آن در محدودة 5 تا 25 میکرون میباشد.
رزین اصولاً به عنوان یک محیط چسباننده عمل میکند، که فایبرها را در کنار یکدیگر نگاه میدارد. با این وجود، ماتریسهای با مقاومت کم به صورت چشمگیر بر خواص مکانیکی کامپوزیت نظیر مدول الاستیسیته و مقاومت نهایی آن اثر نمیگذارند. ماتریس (رزین) را میتوان از مخلوطهای ترموست و یا ترموپلاستیک انتخاب کرد. ماتریسهای ترموست با اعمال حرارت سخت شده و دیگر به حالت مایع یا روان در نمیآیند؛ در حالیکه رزینهای ترموپلاستیک را میتوان با اعمال حرارت، مایع نموده و با اعمال برودت به حالت جامد درآورد. به عنوان رزینهای ترموست میتوان از پلیاستر، وینیلاستر و اپوکسی، و به عنوان رزینهای ترموپلاستیک از پلیوینیل کلرید (PVC)، پلیاتیلن و پلی پروپیلن (PP)، نام برد .
فایبر ممکن است از شیشه، کربن، آرامید و یا وینیلون باشد که در اینصورت محصولات کامپوزیت مربوطه به ترتیب به نامهای GFRP، CFRP،AFRP و VFRP شناخته میشود. در ادامه شرح مختصری از بعضی از فایبرهای متداول ارائه خواهد شد.
1-الیاف شیشه:
فایبرهای شیشه در چهار دسته طبقهبندی میشوند :
1-E-Glass: متداول ترین الیاف شیشه در بازار با محتوای قلیایی کم، که در صنعت ساختمان به کار میرود، (با مدول الاستیسیتة ، مقاومت نهایی ، و کرنش نهایی ).
2 – Z-Glass: با مقاومت بالا در مقابل حملة قلیائیها، که در تولید بتن الیافی به کار گرفته میشود.
3 – A-Glass: با مقادیر زیاد قلیایی که امروزه تقریباً از رده خارج شده است.
4 – S-Glass: که در تکنولوژی هوا-فضا و تحقیقات فضایی به کار گرفته میشود و مقاومت و مدول الاستیسیتة بسیار بالایی دارد.
2- الیاف کربن:
الیاف کربن در دو دسته طبقهبندی میشوند:
1- الیاف کربنی از نوع PAN در سه نوع مختلف هستند. تیپ I که تردترین آنها با بالاترین مدول الاستیسیته محسوب میشود.و. تیپ II که مقاومترین الیاف کربن است؛ و نهایتاً تیپ III که نرمترین نوع الیاف کربنی با مقاومتی بین تیپ I وIIمیباشد.
2 – الیاف با اساس قیری(Pitch-based) که اساساً از تقطیر زغال سنگ بدست میآیند. این الیاف از الیافPAN ارزانتر بوده و مقاومت و مدول الاستیسیتة کمتری نسبت به آنها دارند.
لازم به ذکر است که الیاف کربن مقاومت بسیار خوبی در مقابل محیط های قلیایی و اسیدی داشته و در شرایط سخت محیطی از نظر شیمیایی کاملاً پایدار هستند.
3- الیاف آرامید:
آرامید،یک کلمة اختصاری از آروماتیک پلیآمید است.آرامیداساساً الیاف ساختة دست بشر است که برای اولین بار توسط شرکت DuPont در آلمان تحت نام کولار (Kevlar) تولید شد.چهارنوع کولار وجود دارد که از بین آنها کولار 49 برای مسلح کردن بتن، طراحی و تولید شده است.
انواع محصولات FRP:
1- میله های کامپوزیتی:
میلههای ساخته شده از کامپوزیتهای FRPهستند که جانشین میلگردهای فولادی در بتن آرمه خواهند شد. کاربرد این میلهها به دلیل عدم خوردگی، مساله کربناسیون و کلراسیون را که از جمله مهمترین عوامل مخرب در سازههای بتن آرمه هستند، به کلی حل خواهند نمود.
2- شبکههای کامپوزیتی:
شبکههای کامپوزیتی FRP (Grids) محصولاتی هستند که از برخورد میلههای FRP در دو جهت و یا در سه جهت ایجاد میشوند. نمونهای از این محصول، شبکة کامپوزیتی NEFMAC است که از فایبرهای کربن، شیشه یا آرامید و رزین وینیل استر تولید میشود و منجمله برای مسلح کردن بتن مناسب است.
3- کابل:
طناب و تاندنهای پیشتنیدگی: محصولاتی شبیه میلههای کامپوزیتی FRP، ولی به صورت انعطافپذیر هستند، که در سازههای کابلی و بتن پیش تنیده در محیطهای دریایی و خورنده کاربرد دارند. این محصولات در اجزاء پیشتنیدة در مجاورت آب نیز بکار گرفته میشوند.
4- ورقههای کامپوزیتی:
ورقههای کامپوزیتی Sheets) FRP)، ورقههای با ضخامت چند میلیمتر از جنس FRP هستند. این ورقهها با چسبهای مستحکم و مناسب به سطح بتن چسبانده میشوند. ورقههای FRP پوشش مناسبی جهت ایزوله کردن سازههای آبی از محیط خورندة مجاور هستند. همچنین از ورقههای کامپوزیتی FRP جهت تعمیر و تقویت سازههای آسیب دیده (ناشی از زلزله و یا ناشی از خوردگی آبهای یوندار) استفاده میشوند.
5- پروفیلهای ساختمانی:
مصالح FRP همچنین در شکل پروفیلهای ساختمانی به صورت I شکل، T شکل، نبشی و ناودانی تولید میشوند. چنین محصولاتی میتوانند جایگزین بسیار مناسبی برای قطعات و سازههای فولادی در مجاورت آب تلقی شوند.
مشخصات اساسی محصولات کامپوزیتی FRP:
1-مقاومت در مقابل خوردگی:
بدون شک برجسته ترین و اساسی ترین خاصیت محصولات کامپوزیتیFRP مقاومت آنها در مقابل خوردگی است. در حقیقت این خاصیت مادهFRP تنها دلیل نامزد کردن آنها به عنوان یک گزینة جانشین برای اجزاء فولادی و نیز میلگردهای فولادی است. به خصوص در سازههای بندری، ساحلی و دریایی، مقاومت خوب کامپوزیت FRP در مقابل خوردگی، سودمندترین مشخصة میلگردهای FRP است.
2- مقاومت:
مصالح FRPمعمولاً مقاومت کششی بسیار بالایی دارند، که از مقاومت کششی فولاد به مراتب بیشتر است. مقاومت کششی بالای میلگردهای FRP کاربرد آنها را برای سازههای بتن آرمه، خصوصاً برای سازههای پیشتنیده بسیار مناسب نموده است. مقاومت کششی مصالح FRP اساساً به مقاومت کششی، نسبت حجمی، اندازه و سطح مقطع فایبرهای بکار رفته در آنها بستگی دارد. مقاومت کششی محصولات FRP برای میلههای با الیاف کربن 1100 تا MPa2200، برای میلههای با الیاف شیشه 900 تا MPa1100، و برای میلههای با الیاف آرامید 1350 تا MPa 1650 گزارش شده است . با این وجود، برای بعضی از این محصولات، حتی مقاومتهای بالاتر از MPa 3000 نیز گزارش شده است. توجه شود که بطور کلی مقاومت فشاری میلههای کامپوزیتی FRP از مقاومت کششی آنها کمتر است؛ به عنوان نمونه مقاومت فشاری محصولات ISOROD برابر MPa 600 و مقاومت کششی آنها MPa700 است.
3- مدول الاستیسیته:
مدول الاستیسیتة محصولات FRP اکثراً در محدودة قابل قبولی قرار دارد؛ اگر چه اصولاً کمتر از مدول الاستیسیتة فولاد است. مدول الاستیسیتة میلههای کامپوزیتی FRP ساخته شده از الیاف کربن، شیشه و آرامید به ترتیب در محدوده 100 تا GPa 150، GPa 45 و GPa 60 گزارش شده است.
4- وزن مخصوص:
وزن مخصوص محصولات کامپوزیتی FRP به مراتب کمتر از وزن مخصوص فولاد است؛ به عنوان نمونه وزن مخصوص کامپوزیتهای CFRP یک سوم وزن مخصوص فولاد است. نسبت بالای مقاومت به وزن در کامپوزیتهایFRP از مزایای عمدة آنها در کاربردشان به عنوان مسلح کنندة بتن محسوب میشود.
5- عایق بودن:
مصالح FRP خاصیت عایق بودن بسیار عالی دارند. به بیان دیگر، این مواد از نظر مغناطیسی و الکتریکی خنثی بوده و عایق محسوب میشوند. بنابراین استفاده از بتن مسلح به میلههای FRP در قسمتهایی از بیمارستان که نسبت به امواج مغناطیسی حساس هستند، و در مسیرهای هدایتی قطارهای شناور مغناطیسی و همچنین در باند فرودگاهها و مراکز رادار بسیار سودمند خواهد بود.
6- خستگی :
خستگی خاصیتی است که در بسیاری از مصالح ساختمانی وجود داشته و در نظر گرفتن آن ممکن است به شکست غیر منتظره، خصوصاً در اجزایی که در معرض سطوح بالایی از بارها و تنشهای تناوبی قرار دارند، منجر شود. در مقایسه با فولاد، رفتار مصالح FRP در پدیدة خستگی بسیار عالی است؛ به عنوان نمونه برای تنشهای کمتر از یک دوم مقاومت نهایی، مواد FRP در اثر خستگی گسیخته نمیشوند.
7- خزش :
پدیدة گسیختگی ناشی از خزش اساساً در تمام مصالح ساختمانی وجود دارد؛ با
این وجود چنانچه کرنش ناشی از خزش جزء کوچکی از کرنش الاستیک باشد،
عملاً مشکلی بوجود نمیآید. در مجموع، رفتار خزشی کامپوزیتها بسیار خوب
است؛ به بیان دیگر، اکثر کامپوزیتهای در دسترس، دچار خزش نمی شوند.
8 – چسبندگی با بتن :
خصوصیت چسبندگی، برای هر مادهای که به عنوان مسلح کنندة بتن بکار رود،
بسیار مهم تلقی می شود. در مورد میله های کامپوزیتی FRP، اگر چه در
بررسی بسیار اولیه، مقاومت چسبندگی ضعیفی برای کامپوزیتهای از الیاف
شیشه گزارش شده بود، تحقیقات اخیر در دنیا مقاومت چسبندگی خوب و قابل
قبولی را برای میلههای کامپوزیتی FRP گزارش می کند.
9- خم شدن:
چنانچه کامپوزیتهای FRP در بتن مسلح بکار گرفته شوند، به جهت مهار میلگردهای طولی، میلگردهای عرضی و تنگها، لازم است در انتها خم شوند. با این وجود عمل خم کردن میلههای FRP بسیار دشوارتر از خم کردن میلگردهای فولادی بوده و در حال حاضر برای مصالح موجود FRP، نمیتوان خم کردن را در کارگاه انجام داد. اگر چه در صورت لزوم، میتوان خم میلههای کامپوزیتی FRP را با سفارش آن به تولید کننده در کارگاه انجام داد.
10- انبساط حرارتی:
خصوصیات انبساط حرارتی فولاد و بتن بسیار به هم نزدیک هستند؛ ضریب انبساط حرارتی این دو ماده به ترتیب: و میباشد. ضریب انبساط حرارتی میلههای FRP اغلب از بتن متفاوت است. به طور خلاصه ضریب انبساط حرارتی مصالح FRP با الیاف کربن و شیشه به ترتیب برابر با و میباشد. بدترین حالت مربوط به آرامید است که ضریب انبساط حرارتی آن منفی بوده و برابر با میباشد.
استفاده از مواد FRP به عنوان مسلح کنندة خارجی در سازهها
به دنبال فرسوده شدن سازههای زیربنایی و نیاز به تقویت سازهها برای برآورده کردن شرایط سختگیرانة طراحی، طی دو دهه اخیر تأکید فراوانی بر روی تعمیر و مقاوم سازی سازهها در سراسر جهان، صورت گرفته است. از طرفی، بهسازی لرزهای سازهها بهخصوص در مناطق زلزله خیز، اهمیت فراوانی یافته است. در این میان تکنیکهای استفاده از مواد مرکب FRPبهعنوان مسلح کنندة خارجی به دلیل خصوصیات منحصر به فرد آن، از جمله مقاومت بالا، سبکی، مقاومت شیمیایی و سهولت اجرا، در مقاوم سازی و احیاء سازهها اهمیت ویژهای پیدا کردهاند. از طرف دیگر، این تکنیکها به دلیل اجرای سریع و هزینههای کم جذابیت ویژهای یافتهاند.
مواد مرکب FRP در ابتدا بهعنوان مواد مقاوم کننده خمشی برای پلهای بتنآرمه و همچنین بهعنوان محصور کننده در ستونهای بتن آرمه مورد استفاده قرار میگرفتند؛ اما به دنبال تلاشهای تحقیقاتی اولیه، از اواسط دهه1980 توسعة بسیار زیادی در زمینه استفاده از مواد FRP در مقاومسازی سازههای مختلف مشاهده میشود؛ بطوریکه دامنة کاربردهای آن به سازههایی با مصالح بنایی، چوبی و حتی فلزی نیز گسترش یافته است. تعداد موارد کاربرد مواد FRP در مقاوم سازی، تعمیر و یا بهسازی سازهها از چند مورد در10 سال پیش، به هزاران مورد در حال حاضر رسیده است. اجزاء سازهای مختلفی شامل تیرها، دالها، ستونها، دیوارهای برشی، اتصالات، دودکشها، طاقها، گنبدها و خرپاها تا کنون توسط مواد FRP مقاوم شدهاند.
مقاوم سازی سازههای بتن آرمه با مواد FRP:
مواد مرکب FRP، دامنة وسیعی از کاربردها را برای مقاوم سازی سازههای بتنآرمه در مواردی که تکنیکهای مرسوم مقاوم سازی ممکن است مسئله ساز باشند، به خود اختصاص دادهاند. برای نمونه، یکی از معمولترین تکنیکها برای بهسازی اجزاء بتن آرمه، استفاده از ورقهای فولادی است که از بیرون به این اجزاء چسبانده میشود. این روش، روشی ساده، مقرون به صرفه و کارا است؛ اما از جهات زیر مسئله ساز است:
1- زوال چسبندگی بین فولاد و بتن که از خوردگی فولاد ناشی
میشود
2-مشکلات ساخت صفحات فولادی سنگین در کارگاه ساختمان.
3- نیاز به نصب داربست
4- محدودیت طول در انتقال صفحات فولادی به کارگاه ساخت (در مورد مقاوم سازی خمشی اجزاء بلند).
نوارها یا صفحات میتوانند جایگزینی برای صفحات فولادی باشند. مواد FRP برخلاف فولاد، تحت تأثیر زوال الکتروشیمیایی قرار نمیگیرند و میتوانند درمقابل خوردگی اسیدها، بازها و نمکها و مواد مهاجم مشابه در دامنة وسیعی از دما مقاومت کنند. در نتیجه نیاز به سیستمهای حفاظت از خوردگی نمیباشد وآمادهکردن سطوح اعضاء قبل از چسباندن صفحات FRP و نگهداری از آنها بعد از نصب، از صفحات فولادی آسانتر است.
علاوه بر این، الیاف مسلحکننده در FRP میتوانند در موضع معین و در نسبت حجمی و جهت خاصی درون ماتریس قرارگیرند تا بیشترین کارایی بهدست آید. مواد حاصله تنها با درصدی از وزن فولاد، مقاومت و سختی بالایی در جهت الیاف دارند. آنها همچنین حمل و نقل آسانتری داشته، نیازمند داربست کمتری برای نصب میباشند، و میتوانند برای مکانهایی که دارای دسترسی محدود هستند، مورد استفاده قرار گیرند؛ و پس از نصب، بار اضافی قابلتوجهی را به سازه تحمیل نمیکنند.
روش مرسوم دیگر در مقاوم سازی اعضای بتنآرمه، استفاده از پوششهایی از نوع بتنآرمه، بتن پاشیدنی و یا فولاد میباشد. این روش تا جایی که مربوط به مقاومت، سختی و شکل پذیری میشود، کاملا مؤثر است؛ اما باعث افزایش ابعاد مقاطع و بار مرده سازه میشود. همچنین این شیوه نیازمند عملیات پر دردسر و تخلیه ساکنین است و به صورت بالقوه باعث افزایش نامطلوب سختی اعضای بتنآرمه می شود. بهعنوان یک جایگزین، صفحات FRP میتوانند به دور اجزاء بتنآرمه پیچیده شوند و افزایش قابل توجه مقاومت و شکل پذیری را به دنبال داشته باشند؛ بدون آنکه تغییر زیادی در سختی ایجاد نمایند. یک نکتة مهم در ارتباط با مقاوم سازی اعضا با استفادة خارجی از FRP آن است که باید درجة مقاوم سازی (نسبت ظرفیت نهایی عضو مقاومشده به ظرفیت نهایی عضو مقاوم نشده) را محدود کنیم تا حداقل سطح ایمنی در حوادثی مانند آتش سوزی که منجر به از دست رفتن کارایی FRP میشوند، حفظ گردد.
امروزه مواد کامپوزیتی FRP به وفور جهت تقویت خمشی و برشی تیرهای بتن آرمه به کار میروند که نمونهای از آن در شکل نشان داده شده است. در این شکل ملاحظه میشود که با متصل کردن صفحات FRP به وجه پایینی تیر ظرفیت خمشی مثبت و با متصل کردن آن به وجه بالایی تیر ظرفیت خمشی منفی حاصل میشود. همچنین میتوان با اتصال صفحات FRP به دو وجه کناری تیر، ظرفیت برشی مناسبی فراهم نمود.
در شکست تیرهای بتنآرمة تقویت شده با صفحات FRP مکانیزمهای مختلف شکست، ازجمله گسیختگی صفحات FRP، خرد شدگی بتن، شکست برشی بتن و ترک خوردگی در محل اتصال چسب با بتن، گزارش شده است. همچنین نشان داده شده است که نوع FRP، ضخامت و طول آن باعث ایجاد انواع مختلفی از شکست نرم یا ترد میشود. بخصوص خواص مکانیکی ناحیة اتصال FRP و بتن از اهمیت خاصی برخوردار است. در این میان جدا شدن صفحات FRP از بتن مسالة کاملا حائز اهمیت است و امروزه توجه زیادی را در دنیا به خود جلب مینماید. در این ارتباط به نظر میرسد که استفاده از تقویتکنندههای خارجی حتی به میزان کم، میتواند ایمنی قابل ملاحظهای در برابر جدا شدن صفحات FRP از بتن، و نیز شکستهای برشی ترد فراهم آورد.
از طرفی مواد کامپوزیتی FRP به وفور جهت تقویت خمشی و فشاری و نیز افزایش شکل پذیری ستونها مورد استفاده قرار میگیرند. در همین ارتباط محصور شدگی بتن مهمترین خصوصیتی است که می توان آن را با چسباندن این مواد در اطراف ستونها فراهم نمود. از طرفی استفاده از مواد کامپوزیتی FRP برای افزایش شکل پذیری اتصالات و رفتار مناسبتر آن در زلزله نیز بسیار مطلوب خواهد بود.
خلاصه و نتیجه گیری:
خوردگی اعضاء سازهای بتنی که به صورت متداول با میلگردهای فولادی مسلح شده باشند، در محیط های خشن و خورنده یک معضل جدی محسوب میشود. این مساله برای اعضاء بتنی سازهای در مجاورت آب و به خصوص در محیط های دریایی و ساحلی که در معرض عوامل نمکی و قلیایی، آب در تماس با خاک، هوا و آبهای زیرزمینی قرار دارند، بسیار جدیتر خواهد بود. این مساله هر ساله میلیونها دلار خسارت ر سراسر دنیا به بار میآورد. اگر چه تا کنون روشهای مختلفی نظیر حفاظت کاتدیدیک و یا پوشش قطعات فولادی و میلگردها با اپوکسی جهت فائق آمدن بر این مشکل به کار گرفته شده است، به نظر میرسد که جانشینی کامل قطعات فولادی و میلگردهای فولادی با یک ماده مقاوم در مقابل خوردگی، یک راه حل بسیار اساسی و بدیع، در حذف کامل خوردگی اجزاء فولادی به شمار آید.
محصولات کامپوزیتی FRP با مقاومت بسیار عالی، در مقابل خوردگی در محیطهای خشن و خورنده، توجه بسیاری از محققین و مهندسین در سراسر دنیا را به عنوان یک جانشین مناسب قطعات فولادی و میلگردهای فولادی در سازههای مجاور آب به خود جلب نموده است. اگر چه مزیت اصلی محصولات FRP مقاومت آنها در مقابل خوردگی است، خواص دیگری از آنها، نظیر مقاومت کششی بالا، مدول الاستیسیتة قابل قبول، وزن کم، مقاومت خوب در مقابل خستگی و خزش، خاصیت عایق بودن و چسبندگی خوب با بتن و نیز دوام بسیار خوب از اهمیت بالایی برخوردار بوده و بر جاذبة آنها افزوده است. با این وجود بعضی از اشکالات و معایب این ماده نظیر مشکلات مربوط به خم کردن میلههای FRP در محل آرماتوربندی، تفاوت خواص حرارتی آنها با بتن و نیز رفتار الاستیک خطی آنها تا لحظة شکست را نباید از نظر دور داشت. در مجموع، توجه بیشتر به کاربرد محصولات کامپوزیتی FRP در سازههای بتنی که در محیطهای خشن و خورنده ساخته میشوند، نظیر سازههای آبی، ساحلی و دریایی، مشخصاً از آسیبهای زودرس و ناخواسته و شکست سازههای بتنی مسلح در اثر خوردگی میلگردها جلوگیری خواهد نمود.
دلیل عمده استفادة از میلگردهای FRP در داخل بتن، جلوگیری از پدیده خوردگی و افزایش میرایی ارتعاشات ایجاد شده در سازه در برابر ارتعاش میباشد. هر چند که استفاده از میلگردهای FRP به جای نمونه های فلزی سبب کاهش وزن بنا نیز خواهد شد، اما در استفاده از این میلگردها، مساله کاهش وزن اهمیت ناچیزی نسبت به دو مورد بیان شده دارد. دلیل بالا بودن ضریب میرایی کامپوزیتها، خواص غیرکشسان آنهاست که انرژی جذب شده را میرا میکنند. در حالی که مواد فلزی حالت کشسان داشته و انرژی جذب شده را میرا نمی نمایند. بنابراین مواد کامپوزیتی در برابر ارتعاشات زلزله عملکرد بهتری خواهند داشت و بهترین گزینه جهت مقاومت سازه در برابر لرزه ها خواهند بود.